Vat Purnima Information In Marathi: हिंदू धर्मात, ज्येष्ठ महिन्यातील पौर्णिमेचा दिवस महत्वाचा आहे. ज्येष्ठ महिन्यात शुक्ल पक्षाच्या पौर्णिमेच्या दिवशी स्त्रिया वडाच्या झाडाची पूजा करतात आणि दिवसभर उपवास ठेवतात. त्याला वट सावित्री व्रत म्हणतात.
स्कंद पुराण आणि भविश्य पुराणानुसार, ज्येष्ठ महिन्याच्या तेजस्वी पंधरवड्याच्या पौर्णिमेला हा व्रत पाळण्याचे नियम आहे. नशिब आणि मुलांच्या संगोपनासाठी महिलांनी हा उपवास पाळला आहे. या दिवशी म्हणजे ज्येष्ठ महिन्याच्या पौर्णिमेला गंगा स्नान करून पूजा व अर्चना केल्यास मनोकामना पूर्ण होते. या दिवसापासूनच लोक गंगाचे पाणी घेऊन अमरनाथ यात्रेसाठी जातात.
Vat Purnima Information In Marathi | वटपौर्णिमा 2022 माहिती
| सणाचे नाव (Festival Name) | वटपौर्णिमा (Vat Purnima) |
| वटपौर्णिमा 2022 तारीख (Vat Purnima 2022 Date) | मंगळवार, 14 जून (Tuesday, 14 June) |
वट सावित्री व्रत
वट पौर्णिमा व्रत विवाहित महिलांना सुरक्षित आणि पतीच्या जीवास तृप्त ठेवते. वट सावित्री व्रत हिंदू महिन्यात ज्येष्ठ महिन्याच्या अमावस्येला पूर्णिमंता कॅलेंडर अर्थात पौर्णिमेपासून सुरू होते,जे शनि जयंतीच्या अनुरुप असतात. त्याचवेळी वट सावित्री व्रत अमावस्या म्हणजेच अमावस्या पासून हिंदू महिन्याच्या कॅलेंडरमध्ये ज्येष्ठ पौर्णिमेला साजरा केला जातो, ज्याला वट पौर्णिमा व्रत म्हणून ओळखले जाते. म्हणूनच महाराष्ट्र, गुजरात आणि दक्षिण भारतीय राज्यांतील विवाहित महिला उत्तर भारतीय महिलांपेक्षा 15 दिवसांनी नंतर वट सावित्री व्रत साजरी करतात.
पौराणिक कथेनुसार,सावित्रीने मृत्यूच्या मुखातून स्वामी भगवान यमला तिच्या पती सत्यवान चे जीवन तिच्या श्रम आणि सत्वच्या सामर्थ्याने परत आणण्यास भाग पाडले.म्हणून विवाहित महिला आपल्या पतींच्या चांगल्या आणि दीर्घ आयुष्यासाठी वट सावित्री व्रत पाळतात.
वटपौर्णिमा ची कहाणी । सत्यवान सावित्री कथा मराठी
सावित्री हे भारतीय संस्कृतीत एक ऐतिहासिक पात्र मानले जाते.सावित्री म्हणजे वेद माता गायत्री आणि सरस्वती. सावित्रीचा जन्मही विशिष्ट परिस्थितीत झाला होता. पौराणिक कथेनुसार, मद्रा देशाचा राजा अश्वपती यांना मुले नव्हती.
त्यांनी संतती मिळविण्यासाठी यज्ञ केले आणि रोज नामस्मरण करून लाखो बलिदान दिले. हे अठरा वर्षे चालले. यानंतर,सावित्री देवी हजर झाल्या आणि म्हणाल्या,अरे राजन,लवकरच तुला एक आश्चर्यकारक मुलगी मिळेल.या मुलीचे नाव सावित्री असे ठेवले कारण तिचा जन्म सावित्री देवीच्या कृपेने झाला होता.
मोठी झाल्यावर कन्या सावित्री खूपच सुंदर बनली. योग्य वर न मिळाल्यामुळे सावित्रीचे वडील दु:खी झाले. त्याने मुलीला स्वतः वर शोधण्यासाठी पाठविले. सावित्री तपोवनात भटकू लागली.तेथे साल्व प्रांताचा राजा द्युमत्सेन राहत होता.
कारण त्याचे राज्य कुणीतरी हिसकावून घेतले होते.त्यांचा मुलगा सत्यवानला पाहून सावित्रीने त्यांची पती म्हणून निवड केली.असे म्हणतात की साल्व देश पूर्व राजस्थान किंवा अलवर प्रांताच्या आसपास होता.सत्यवान अल्पकाळ राहिले.
तो विद्वान वेद होता.नारद मुनी यांनी सावित्रीला सत्यवानशी लग्न करू नका असा सल्ला दिला,पण सावित्रीने सत्यवानशी लग्न केले.पतीच्या मृत्यूच्या तारखेला काहीच दिवस शिल्लक राहिल्याने सावित्रीने कठोर तपश्चर्या केली होती,याचा परिणाम नंतर तिला मिळाला.
वट पौर्णिमेचे महत्त्व / वट पौर्णिमा उपवास महत्व (वट सावित्री किंवा वटपौर्णिमा महत्व)
वट पौर्णिमेचे उपवासात सर्व महिला एकमेकांना शुभेच्छा देतात.या उपवासामुळे मुलाचे आणि पतीचे वय वाढते.या व्रताच्या परिणामांमुळे नकळत केलेले पाप देखील नष्ट होतात.हा उपवास पहिल्या महिन्यात पडतो. म्हणून या उपोषणाचे महत्त्व अधिक आहे.
हिंदू धर्मात, ज्येष्ठ महिन्यातील पौर्णिमेचा दिवस महत्वाचा आहे.या दिवशी गंगा स्नान करून त्याची पूजा केल्यास मनोकामना पूर्ण होते.म्हणूनच या दिवशी पासून लोक गंगाचे पाणी घेऊन अमरनाथ यात्रेसाठी जातात.
वट म्हणजे वटवृक्ष,हा एक विशाल वृक्ष आहे,ज्यामध्ये त्या झाडाची जटा लटकत असतात.याला सावित्री देवी मानली जाते.हिंदू पुराणात,ब्रम्हा,विष्णू आणि महेश हे वटवृक्षात राहतात असे मानले जाते.या झाडाच्या मुळामध्ये ब्रह्मा,मध्यभागी विष्णू आणि वरच्या भागात शिव आहे.म्हणून या झाडाखाली बसून त्याची पूजा केल्यास सर्व मनोकामना पूर्ण होतात.
वट सावित्री आणि वट पौर्णिमा साजरा करण्याचा मार्ग
वट सावित्री व्रताचे महत्त्व उपवास करण्या इतकेच आहे.वटसावित्रीच्या उपवासात बरेच लोक 3 दिवस उपवास करतात.तीन दिवस अन्नाशिवाय जगणे अवघड आहे,म्हणून पहिल्या दिवशी आपण अन्न खाऊ शकतो, दुसऱ्या दिवशी फळे आणि फुले खाऊ शकतो,तिसर्‍या दिवशी तुम्ही दिवसभर उपवास ठेवा.रात्री उपवासानंतर हा व्रत पूर्ण होतो.या उपवासात बायका स्वत: ला वधूसारखे नटवतात.
वट सावित्री आणि वट पौर्णिमा व्रत पूजा विधी
या उत्सवात महिला सावित्रीची देवी म्हणून उपासना करतात.यासाठी पुढील पद्धत आहे.
ज्या स्त्रिया ही पूजा करतात त्यांना सकाळी सकाळी उठून स्नान करावे लागते.त्यानंतर ती नवीन कपडे आणि दागिने घालते.
सर्व महिला या दिवसापूर्वी 3 दिवस आधी उपवास करतात.परंतु बरेच लोक केवळ वट सावित्रीच्या दिवशी उपवास करतात आणि पूजेनंतर भोजन करतात.
ही पूजा वटवृक्षाखाली केली जाते.म्हणून झाडाखाली जागा साफ केल्यावर सर्व आवश्यक पूजा सामग्री तेथे ठेवतात.
यानंतर सत्यवान आणि सावित्री च्या मूर्ती बाहेर काढून वट वृक्षाच्या मुळाशी स्थापित केल्या जातात आणि या मूर्तींना लाल वस्त्री अर्पण केले जाते.
बांबूची टोपली घेऊन,त्यात सात प्रकारचे धान्य ठेवतात,जे कपड्याच्या 2 तुकड्यांनी झाकलेले असते.
बांबूच्या दुसऱ्या टोपलीमध्ये सावित्री देवीची मूर्ती ठेवलेली असते तसेच धूप,दीप,कुमकुम,अक्षत,मोली इत्यादींची पूजा सामग्री ठेवली जाते.
आता वट वृक्षात पाणी टाकून आपण कुमकुम,अक्षत अर्पण करतो आणि सावित्री देवीची पूजा करतो.
यानंतर बांबूच्या पंख्याने त्यांनी सत्यवान आणि सावित्री यांचा मूर्तींना वारा देतात.महिला आपल्या केसांमध्ये वट झाडाची पाने ठेवतात.
यानंतर,आपण प्रामाणिक मनाने प्रार्थना करतो नंतर लाल मोली / सूत धागा घेऊन आणि वडाच्या झाडाभोवती बांधतात,असे 7 वेळा करतात.
यानंतर,सत्यवान आणि सावित्री यांची कथा पुरोहित किंवा पंडितजी यांच्याकडून ऐकतात.कथा संपल्यानंतर कथा सांगणार्‍या पंडितजींना आपल्या क्षमतेनुसार दक्षिणा दिली जाते.
असे केल्यावर ब्राह्मण गरजू व दुर्बलांना दान करतात. प्रत्येकाला हरभरा व गुळाचा प्रसाद दिला जातो.
मग घरातल्या सर्व वडिलांच्या पायाला स्पर्श करुन स्त्रिया नेहमी आनंदी राहण्याचा आशीर्वाद घेतात. संध्याकाळी ती घरी बनवलेल्या किंवा दुकानातून आणलेल्या मिठाईचे सेवन करून आपले उपवास सोडतात.
वट सावित्री व्रत आणि वट पौर्णिमा व्रत यांचे महत्त्व समान आहे,हे काही दिवस पुढे मागे साजरे केले जाते.
पूजा झाल्यानंतर,
सावित्रि ब्रह्मसावित्रि सर्वदा प्रियभाषिणी |
तेन सत्येन मां पाहि दुःख-संसार-सागरात् |
अवियोगो यथा देव सावित्र्या सहितस्य ते |
अवियोगो तथास्माकं भूयात् जन्मनि जन्मनि ||
अशी सावित्री ची प्रार्थना करावी. त्यानंतर,
वटमूले स्थितो ब्रह्मा वटमध्ये जनार्दन:।
वटाग्रे तु शिवो देव: सावित्री वटसंश्रिता ।।
असे म्हणून नामस्मरण करावे.
FAQ On Vat Purnima Information In Marathi
मंगळवार, 14 जून ला आहे.
अमावास्येचा दिवस आणि पौर्णिमेचा दिवस यामधील पहिल्या पंधरवड्याला “गौरा पक्ष” किंवा शुक्ल पक्ष हा तेजस्वी चंद्राचा काळ म्हणतात आणि महिन्याच्या दुसर्‍या पंधरवड्याला “वध्य पक्ष” किंवा कृष्ण पक्ष, लुप्त होणार्‍या चंद्राचा काळ म्हणतात.
आपल्या पतीला उत्तम आरोग्य लाभावे, दीर्घायुष्य प्राप्त व्हावे म्हणून स्त्रिया वटपौर्णिमा का साजरी करतात.
मंगळवार, 14 जून 2022.
आशा आहे की आम्ही दिलेल्यावट पौर्णिमा माहिती चा आपल्याला नक्कीच फायदा होईल. जर आपणास आमच्याद्वारे दिलेली माहिती आवडत असेल तर कृपया आपल्या मित्रांसह आणि कुटूंबासह नक्की Share करा.
आपल्याला या Vat Purnima Information In Marathi माहितीशी संबंधित कोणती मदत हवी असल्यास कृपया आपला प्रश्न खाली कमेंट बॉक्समध्ये लिहा आणि आपल्याला इतर कोणत्याही विषयावर मराठी माहिती हवी असल्यास आम्हाला कमेंट बॉक्स मध्ये विचारा.
अधिक वाचा:
